10 min czytania
Oczyszczanie wątroby występuje pod różnymi nazwami, takimi jak detoksykacja czy płukanie. Osoby zajmujące się podejściem wellness czy medycyną holistyczną często twierdzą, że ten proces pozwala na usunięcie toksyn z organizmu. Łatwo natknąć się na prowadzone przez praktyków medycyny holistycznej strony internetowe poświęcone medycynie alternatywnej, które głoszą, że wątroba gromadzi toksyny i musi przejść przez proces oczyszczania, aby możliwe było utrzymanie zdrowia, a także zgubienie zbędnych kilogramów.
Jednak idea oczyszczania wątroby jest nieprawidłowa. Trzeba najpierw zrozumieć, jak działa wątroba, zanim stanie się jasne, dlaczego w ogóle nie trzeba jej oczyszczać.
Wątroba jest jednym z największych organów ciała, zlokalizowanym po prawej stronie poniżej klatki piersiowej. Pomaga usuwać toksyny i oczyszczać organizm na przykład z wywołujących szkodliwe skutki pozostałości leków czy z alkoholu. Jednocześnie wytwarza żółć, która wspomaga trawienie. Zdrowa wątroba detoksykuje organizm bez konieczności oczyszczania jej samej. Oczywiście możesz podjąć kroki, aby utrzymać swoją wątrobę w zdrowiu – na przykład poprzez zmniejszenie spożycia alkoholu czy utratę masy ciała – ale samo jej dodatkowe oczyszczanie nie wpłynie w znaczący sposób na jej zdrowie.1
Istnieje błędne przekonanie, że po dniu przesadnego obciążania wątroby – alkoholem czy ciężkostrawnym jedzeniem – trzeba zrobić detoks wątroby, aby pomóc jej wypłukać się ze „złych rzeczy”. Tymczasem, jeśli nie cierpisz na choroby wątroby, oczyszczanie tego organu nie jest konieczne. W rzeczywistości większość zalecanych metod płukania wątroby może przynieść więcej strat niż korzyści.2
Jeśli masz chorą lub uszkodzoną wątrobę, ona sama nie jest w stanie w pełni pozbyć się toksycznych lub szkodliwych substancji, które dostają się do organizmu. W tej sytuacji nie potrzebujesz oczyszczającego napoju, ale wizyty u lekarza, który wdroży właściwe leczenie.3
Jakie są popularne sposoby na oczyszczanie wątroby i dlaczego nie działają?
Kiedy szukasz informacji na temat oczyszczania lub detoksykacji wątroby, możesz natknąć się na popularne metody zalecane przez przemysł wellness3
Stosowanie diet oczyszczających wątrobę
Post lub detoks sokowy
Unikanie niektórych składników pożywienia
Wykonanie lewatywy w celu oczyszczenia okrężnicy
A jednak nie ma żadnego naukowego dowodu na to, że mają one pozytywny wpływ na funkcjonowanie wątroby. Większość lekarzy wskazuje na fakt, że to nie wątroba potrzebuje detoksykacji, ale cały organizm – co jest właśnie głównym zadaniem tego organu a w dodatku niektóre z tych sposobów mogą być wręcz szkodliwe dla zdrowia3.
Jak można wspomagać proces naturalnej detoksykacji wątroby?
Najlepiej jest, gdy zdrowa wątroba oczyszcza się sama, nie potrzebuje wtedy żadnych dodatkowych zabiegów. Kluczowym pojęciem jest tu jednak słowo „zdrowa”. Nie potrzebujesz podejmować żadnych drastycznych (i nieskutecznych) kroków, ale możesz dokonać pewnych zmian w stylu życia, które pomogą twojej wątrobie zdrowo funkcjonować i oczyszczać organizm4. Oto one:
Pij dużo wody
Nawodnienie to najlepszy sposób na zdrowy organizm, w tym wątroby i nerek. Staraj się wypijać około 8 do 10 szklanek wody dziennie.
Ćwicz regularnie
Ćwiczenia pomagają spalić dodatkowe kalorie, które mogłyby przyczynić się do przybierania na wadze, wzrostu ciśnienia czy przyrostu tkanki tłuszczowej. Zmniejszają także ryzyko zachorowania na cukrzycę. Te czynniki są związane z procesem stłuszczenia wątroby, zatem ćwiczenia mogą pomóc w redukowaniu ryzyka wystąpienia tego schorzenia.
Ogranicz spożycie alkoholu
Picie dużej ilości alkoholu, szczególnie na dłuższą metę, poważnie zaburza pracę wątroby, więc najlepiej go wyeliminować lub ograniczyć ilość wypijanego alkoholu do minimum.
Stosuj zbilansowaną dietę
Zbilansowana dieta zawierająca dużo owoców, warzyw i zbóż może wspomóc utrzymanie wątroby w zdrowiu.
Spożywaj zdrowe tłuszcze
Bezwzględne unikanie tłuszczu w diecie nie jest konieczne. Tłuszcz może być obecny w menu, ale w odpowiedniej ilości. W codziennej diecie powinny się znaleźć orzechy, nasiona, pestki oraz oleje roślinne, takie jak oliwa z oliwek, olej rzepakowy czy olej lniany. Warto sięgać również po tłuste ryby morskie (np. łosoś, śledź, halibut).5
Ogranicz spożywanie cukru
Nie tylko tego pochodzącego z cukierniczki, ale również ukrytego w produktach spożywczych. Wykazano, że wysokie spożycie fruktozy lub glukozy pochodzącej ze słodkich napojów oraz produktów o wysokim stopniu przetworzenia (np. słodycze, pieczywo cukiernicze, dania typu instant) wiąże się z istotnym wzrostem ryzyka stłuszczenia wątroby. Dlatego czytaj etykiety produktów spożywczych, porównuj je między sobą i wybieraj te o najmniejszej zawartości cukrów prostych.5
Zarządzaj stresem
Stres uwalnia do układu krwionośnego kortyzol, hormon, który może także negatywnie wpływać na wątrobę. Spróbuj skorzystać z technik medytacyjnych lub jogi.
Jakie składniki żywieniowe mogą pomóc w utrzymaniu zdrowia wątroby?
Jeśli twoja wątroba jest zdrowa, przestrzegasz zbilansowanej diety i ograniczasz alkohol, jest to ważniejsze niż wykonywanie detoksu. Dieta może wspomóc twoje zdrowie na poziomie holistycznym, a niektóre pokarmy mogą również korzystnie wpływać na wątrobę. Przeprowadzono badania, które wskazują na to, że pewne produkty spożywcze i napoje mogą mieć korzystny wpływ na wątrobę. Przeczytaj dalszą część artykułu, aby dowiedzieć się więcej.
Warzywa i owoce
Zgodnie z zasadami zdrowego żywienia powinniśmy spożywać przynajmniej 400 g warzyw i owoców dziennie. Nie musimy się obawiać spożycia cukrów występujących naturalnie w warzywach i owocach. Nie ma żadnych podstaw naukowych do eliminacji lub znacznego ograniczenia owoców w diecie.
Wybieraj głównie surowe, nieprzetworzone produkty. Warzywa i owoce dołączaj do każdego posiłku – powinny stanowić przynajmniej połowę talerza. Częściej sięgaj po warzywa zielone liściaste oraz owoce i warzywa o barwie czerwonej i fioletowej5.
Istnieją pewne gatunki warzyw i owoców, które mogą pomóc w ochronie wątroby i wesprzeć jej zdrowie5. Są to:
- Nasiona roślin strączkowych, takie jak: fasola, soczewica, ciecierzyca, bób, groch czy soja. Dzięki temu swoją dietę wzbogacimy dodatkowo w witaminy z grupy B, błonnik pokarmowy i korzystną dla pracy wątroby skrobię oporną.
Innymi warzywami, które możesz włączyć do swojej diety przyjaznej wątrobie, są marchew, kalafior, burak, dynia, szpinak, cukinia, zielona fasolka, zielony groszek, zielona sałata i pomidory bez skórki.6
Płyny
Nawadnianie jest nieodłączną częścią dbania o zdrowie. Istnieją pewne napoje, które mogą wspomóc funkcjonowanie twojej wątroby. Są to na przykład:
- Woda. Woda jest nieodzowna dla zdrowia. . Postaraj się wypijać 8–10 szklanek wody dziennie.6
- Kawa. Zaskoczeniem może okazać się fakt, że kawa jest dobrym napojem dla wątroby. Badania pokazują, że może ona zabezpieczyć ten organ przed chorobami, wspomóc ją w leczeniu już występujących chorób i zmniejszać stany zapalne
- Sok z buraka. Jest on bogatym źródłem azotanów i przeciwutleniaczy, które mogą pomóc zredukować uszkodzenia oksydacyjne i stany zapalne także w wątrobie.7
Czy powinno się wykonywać detoks wątroby?
Nie, nie powinieneś wykonywać oczyszczania wątroby. Cała idea oczyszczania wątroby wydaje się być tylko mitem, zwłaszcza że nie ma żadnych naukowych dowodów na to, że detoks wątroby może leczyć występujące już uszkodzenia tego organu.8
Co gorsza niektóre sposoby detoksykacji mogą zagrozić twojej wątrobie. Poniżej znajduje się kilka przykładów sposobów oczyszczania wątroby, które mogą powodować więcej strat niż korzyści9:
- Niepasteryzowane soki mogą wywoływać problemy żołądkowe, zwłaszcza u osób z obniżoną odpornością lub starszych.
- Niektóre metody, które opierają się na zastosowaniu dużej ilości soków, mogą niekorzystnie wpłynąć na zdrowie osób z chorobami nerek.
- Post może powodować bóle głowy, zasłabnięcia i omdlenia, a u osób cierpiących na zapalenie wątroby typu B, które spowodowało uszkodzenie wątroby, może tylko pogorszyć to uszkodzenie.
O zdrowie wątroby powinniśmy dbać odpowiedzialnie. Wątroba jest unikatowym narządem – potrafi sama regenerować swoje uszkodzone tkanki. Niestety, jest to proces długotrwały, a czasami niemożliwy. Niezdrowa dieta i spożywanie zbyt dużych ilości alkoholu może niszczyć wątrobę lub hamować jej regenerację. Zatem przyjazny wątrobie styl życia przynosi większe korzyści dla jej funkcjonowania niż wykonywanie dodatkowej detoksykacji1.
Często zadawane pytania na temat oczyszczania wątroby
- żółtaczka (skóra i oczy wydają się wtedy żółtawe)
- ból i obrzęk brzucha
- obrzęk nóg i kostek
- swędząca skóra
- ciemny kolor moczu
- blady kolor stolca
- chroniczne zmęczenie
- nudności lub wymioty
- utrata apetytu
- tendencje do powstawania siniaków11
- uczucie ucisku w prawym nadbrzuszu12
Jeśli twoja wątroba jest zdrowa to sama pracuje nad tym, by się oczyścić, ale to wymaga czasu. Nie możesz oczyścić ani odtruć swojej wątroby, ponieważ ona robi to za ciebie, zatem jedyne, co powinieneś zrobić, to ograniczyć spożycie alkoholu i prowadzić zdrowy tryb życia.1
Zdrowa wątroba jest organem, który sam siebie oczyszcza, nie musisz więc wykonywać detoksu. By utrzymać swoją wątrobę w zdrowiu należy prowadzić zdrowy tryb życia, ćwiczyć, dbać o wagę i unikać dużych ilości alkoholu.1
W przypadku zdrowej wątroby picie od 8 do 10 szklanek wody dziennie zapewni właściwe oczyszczanie wątroby i nerek.4
Twoje ciało samo się oczyszcza, nie potrzebuje do tego wody z cytryną. Zdrowa wątroba rozkłada toksyny i nadmiar składników odżywczych, eliminując te cząsteczki za pośrednictwem nerek i wydalając je z moczem. Oznacza to, że woda z cytryną nie spowoduje dodatkowego oczyszczania wątroby.10
Schorzenia wątroby często nie dają żadnych objawów, ale jeśli to robią, należą do nich:
Brakuje dowodów na to, że oczyszczanie wątroby pomaga w utrzymaniu prawidłowej wagi. W dodatku niektóre oczyszczające diety mogą spowolnić metabolizm, co z kolei zahamuje chudnięcie. Jeśli wykonasz oczyszczanie wątroby i zauważysz spadek wagi, będzie to tylko oznaczało, że spadł poziom wody w organizmie, zatem krótko po zakończeniu detoksykacji, masa ciała wzrośnie.13
Zadbaj o swoją wątrobę z Essentiale Forte, Essentiale Max i Essentią Proactive.
Poznaj różnice i wybierz produkt dopasowany do twoich potrzeb.
ESSENTIA PROACTIVE
Essentia Proactive jest suplementem diety, wspomagającym prawidłowe funkcjonowanie zdrowej wątroby.1 Unikalne połączenie 3 składników2 – choliny i witamin C i E kompleksowo wspiera działanie zdrowej wątroby, w tym proces detoksykacji i metabolizmu tłuszczów. To także wątroba daje Ci energię, która jest potrzebna, by czuć się młodo.3 To odpowiedni produkt do codziennego stosowania.
ESSENTIALE FORTE
Essentiale® Forte zalecany jest do stosowania osobom cierpiącym na dolegliwości wątroby spowodowane nieprawidłową dietą.
1 kapsułka zawiera 300 mg substancji czynnej – fosfolipidów niezbędnych (EPL). Essentiale Forte regeneruje, wzmacnia i chroni wątrobę przed substancjami toksycznymi.
ESSENTIALE MAX
Essentiale® Max zalecany jest do stosowania w chorobach i dolegliwościach wątroby spowodowanych działaniem substancji toksycznych oraz w przebiegu zapalenia wątroby. 1 kapsułka zawiera 600 mg substancji czynnej – fosfolipidów niezbędnych (EPL). Essentiale Max regeneruje, wzmacnia i chroni wątrobę przed substancjami toksycznymi.
JUŻ DZIŚ ZACZNIJ DBAĆ O SWOJĄ WĄTROBĘ Z ESSENTIALE
Złote zasady zdrowej diety wątrobowej
Dieta wątrobowa to bardziej ciągły i systematyczny sposób troski o wątrobę.
Produkty wspierające detoks wątroby
Produkty spożywcze, które utrzymują Twoją wątrobę w zdrowiu.
Regeneracja wątroby: jak wygląda ten proces?
Poznaj czynniki, które negatywnie wpływają na Twoją wątrobę.
- https://www.mp.pl/pacjent/gastrologia/choroby/watroba/50948,watroba-budowa-i-funkcje data dostępu: 02.03.2023r.
- https://www.webmd.com/digestive-disorders/liver-detox
- https://www.medicalnewstoday.com/articles/320371#what-is-a-liver-cleanse
- https://www.medicinenet.com/how_long_it_takes_to_cleanse_liver_from_alcohol/article.htm#how_do_you_flush_out_your_liver
- Poradnik Dietetyczny „W trosce o zdrową wątrobę” stworzonego przez Dietetyk Kliniczną - Klaudię Wiśniewską. 2022 r.
- https://www.medicinenet.com/how_long_it_takes_to_cleanse_liver_from_alcohol/article.htm
- https://www.healthline.com/nutrition/11-foods-for-your-liver#foods-for-liver-health
- https://www.healthline.com/health/digestive-health/liver-cleanse#are-liver-cleanses-necessary
- https://www.webmd.com/digestive-disorders/liver-detox
- https://www.healthline.com/health/digestive-health/liver-cleanse#do-they-aid-in-weight-loss
- https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/liver-problems/symptoms-causes/syc-20374502
- Niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby (stłuszczenie wątroby NAFLD, MAFLD) – objawy, przyczyny i leczenie | Gastrologia - mp.pl data dostępu: 09.03.2023 r.
- https://www.healthline.com/health/digestive-health/liver-cleanse#do-they-aid-in-weight-loss
- Madrigal-Santillán E, Madrigal-Bujaidar E, Álvarez-González I, Sumaya-Martínez MT, Gutiérrez-Salinas J, Bautista M, Morales-González Á, García-Luna y González-Rubio M, Aguilar-Faisal JL, Morales-González JA. Review of natural products with hepatoprotective effects. World J Gastroenterol. 2014 Oct 28;20(40):14787-804. doi: 10.3748/wjg.v20.i40.14787. PMID: 25356040; PMCID: PMC4209543.
- Wang YP, Cheng ML, Zhang BF, Mu M, Zhou MY, Wu J, Li CX. Effect of blueberry on hepatic and immunological functions in mice. Hepatobiliary Pancreat Dis Int. 2010 Apr;9(2):164-8. PMID: 20382588.
- de Moura CF, Ribeiro FA, Handan BA, Aguiar O, Oshima CT, Ribeiro DA. Grape Juice Concentrate Protects Rat Liver Against Cadmium Intoxication: Histopathology, Cytochrome C and Metalloproteinases Expression. Drug Res (Stuttg). 2016 Jul;66(7):339-44. doi: 10.1055/s-0035-1569452. Epub 2016 Apr 7. PMID: 27056637.
- de Moura CF, Ribeiro FA, de Jesus GP, da Silva VH, Oshima CT, Gollücke AP, Aguiar O Jr, Ribeiro DA. Antimutagenic and antigenotoxic potential of grape juice concentrate in blood and liver of rats exposed to cadmium. Environ Sci Pollut Res Int. 2014 Nov;21(22):13118-26. doi: 10.1007/s11356-014-3257-1. Epub 2014 Jul 6. PMID: 24996944.
- Wiese J, McPherson S, Odden MC, Shlipak MG. Effect of Opuntia ficus indica on symptoms of the alcohol hangover. Arch Intern Med. 2004 Jun 28;164(12):1334-40. doi: 10.1001/archinte.164.12.1334. PMID: 15226168.
- Alimi H, Hfaeidh N, Mbarki S, Bouoni Z, Sakly M, Ben Rouma K. Evaluation of Opuntia ficus indica f. inermis fruit juice hepatoprotective effect upon ethanol toxicity in rats. Gen Physiol Biophys. 2012 Sep;31(3):335-42. doi: 10.4149/gpb_2012_038. PMID: 23047946.
- Robbins MG, Hauder J, Somoza V, Eshelman BD, Barnes DM, Hanlon PR. Induction of detoxification enzymes by feeding unblanched Brussels sprouts containing active myrosinase to mice for 2 wk. J Food Sci. 2010 Aug 1;75(6):H190-9. doi: 10.1111/j.1750-3841.2010.01713.x. PMID: 20722931.
- Robbins MG, Andersen G, Somoza V, Eshelman BD, Barnes DM, Hanlon PR. Heat treatment of Brussels sprouts retains their ability to induce detoxification enzyme expression in vitro and in vivo. J Food Sci. 2011 Apr;76(3):C454-61. doi: 10.1111/j.1750-3841.2011.02105.x. PMID: 21535814.
- Chen S, Teoh NC, Chitturi S, Farrell GC. Coffee and non-alcoholic fatty liver disease: brewing evidence for hepatoprotection? J Gastroenterol Hepatol. 2014 Mar;29(3):435-41. doi: 10.1111/jgh.12422. PMID: 24199670.
- Morisco F, Lembo V, Mazzone G, Camera S, Caporaso N. Coffee and liver health. J Clin Gastroenterol. 2014 Nov-Dec;48 Suppl 1:S87-90. doi: 10.1097/MCG.0000000000000240. PMID: 25291138.
- Saab S, Mallam D, Cox GA 2nd, Tong MJ. Impact of coffee on liver diseases: a systematic review. Liver Int. 2014 Apr;34(4):495-504. doi: 10.1111/liv.12304. Epub 2013 Sep 15. PMID: 24102757.
- Imai K, Nakachi K. Cross sectional study of effects of drinking green tea on cardiovascular and liver diseases. BMJ. 1995 Mar 18;310(6981):693-6. doi: 10.1136/bmj.310.6981.693. PMID: 7711535; PMCID: PMC2549094.
- Sakata R, Nakamura T, Torimura T, Ueno T, Sata M. Green tea with high-density catechins improves liver function and fat infiltration in non-alcoholic fatty liver disease (NAFLD) patients: a double-blind placebo-controlled study. Int J Mol Med. 2013 Nov;32(5):989-94. doi: 10.3892/ijmm.2013.1503. Epub 2013 Sep 20. PMID: 24065295.
- Clifford T, Howatson G, West DJ, Stevenson EJ. The potential benefits of red beetroot supplementation in health and disease. Nutrients. 2015 Apr 14;7(4):2801-22. doi: 10.3390/nu7042801. PMID: 25875121; PMCID: PMC4425174.
- Szaefer H, Krajka-Kuźniak V, Ignatowicz E, Adamska T, Baer-Dubowska W. Evaluation of the effect of beetroot juice on DMBA-induced damage in liver and mammary gland of female Sprague-Dawley rats. Phytother Res. 2014 Jan;28(1):55-61. doi: 10.1002/ptr.4951. Epub 2013 Mar 1. PMID: 23450834.
- Gupta, S.C., Sung, B., Kim, J.H., Prasad, S., Li, S. and Aggarwal, B.B. (2013), Multitargeting by turmeric, the golden spice: From kitchen to clinic. Mol. Nutr. Food Res., 57: 1510-1528. https://doi.org/10.1002/mnfr.201100741
Suplement Diety
Essentia Proactive suplement diety, kapsułki twarde. Zawartość składników aktywnych w zalecanej porcji dziennej (2 kapsułki): 170 mg choliny; 24 mg witaminy C – 30% RWS; 3,6 mg witaminy E – 30% RWS). [RWS – referencyjna wartość spożycia]. Zalecane spożycie: Dorośli - 2 kapsułki dziennie. Cholina wpływa na wsparcie prawidłowego funkcjonowania wątroby. Suplement diety nie może być stosowany jako substytut (zamiennik) zróżnicowanej diety. Prowadzenie zdrowego trybu życia i stosowanie zrównoważonej diety są niezbędne dla zachowania dobrego stanu zdrowia. Kobiety w ciąży, karmiące oraz osoby pozostające pod opieką medyczną nie powinny spożywać tego suplementu diety bez konsultacji z lekarzem. Produkt nie może być stosowany przez osoby uczulone na którykolwiek ze składników preparatu. Podmiot wprowadzający do obrotu: Opella Healthcare Poland Sp. z o.o.
Essentiale Forte, 300 mg, kapsułki. 1 kapsułka zawiera: 300 mg (Phospholipidum essentiale) fosfolipidów z nasion sojowych zawierających (3-sn-fosfatydylo)cholinę. Substancje pomocnicze o znanym działaniu: olej sojowy, etanol. Wskazania do stosowania: Essentiale Forte jest roślinnym produktem leczniczym stosowanym w chorobach wątroby. Zmniejsza subiektywne dolegliwości, takie jak: brak apetytu, uczucie ucisku w nadbrzuszu spowodowane uszkodzeniem wątroby w wyniku nieprawidłowej diety, działania substancji toksycznych lub w przebiegu zapalenia wątroby. Przeciwwskazania: Nadwrażliwość na substancję czynną, soję, orzeszki ziemne lub na którąkolwiek substancję pomocniczą. Podmiot odpowiedzialny: Opella Healthcare Poland Sp. z o. o. (CHPL Essentiale Forte 10.2022)
Essentiale MAX, 600 mg, kapsułki, twarde. Każda kapsułka zawiera: Phospholipidum essentiale, fosfolipidy z nasion sojowych zawierające (3-sn-fosfatydylo)cholinę, 600 mg. Substancje pomocnicze o znanym działaniu: olej sojowy. Wskazania do stosowania: Essentiale Max jest roślinnym produktem leczniczym stosowanym w chorobach wątroby. Zmniejsza subiektywne dolegliwości, takie jak: brak apetytu, uczucie ucisku w prawym nadbrzuszu spowodowane uszkodzeniem wątroby w wyniku nieprawidłowej diety, działania substancji toksycznych lub w przebiegu zapalenia wątroby. Przeciwwskazania: Nadwrażliwość na substancję czynną, soję, orzeszki ziemne lub na którąkolwiek substancję pomocniczą. Podmiot odpowiedzialny: Opella Healthcare Poland Sp. z o. o. (CHPL Essentiale Max 10.2022)
To jest lek. Dla bezpieczeństwa stosuj go zgodnie z ulotką dołączoną do opakowania i tylko wtedy, gdy jest to konieczne. W przypadku wątpliwości skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.