Regeneracja wątroby: jak wygląda ten proces?
7 min czytania
Czy wątroba się regeneruje? Idea regeneracji wątroby brzmi jakby była rodem z mitu greckiego o Prometeuszu. Ten tytan ukradł ogień bogom, by dać go ludziom i został za to ukarany – każdej nocy orzeł wyrywał mu wątrobę tylko po to, by odrosła następnego poranka. Chociaż historia ta jest jednocześnie okropna i nierealna, jest w niej pewien element prawdy – wątroba faktycznie potrafi się odrodzić (ale zajmuje to jednak dłużej niż jedną noc). Czytaj dalej, aby dowiedzieć się wszystkiego na temat regeneracji wątroby, jak to działa, jak długo trwa i wiele więcej.1
Czym jest regeneracja wątroby?
Regeneracja wątroby następuje wtedy, gdy odbudowuje ona tkankę po poważnym uszkodzeniu, na przykład po wycięciu jej części (oddaniu do częściowego przeszczepu wątroby) lub po urazie. Wątroba jest niezwykłym narządem, ponieważ może nawet odrodzić się do poprzedniego rozmiaru i odzyskać zdolności, nie tracąc przy tym żadnej ze swoich funkcji podczas procesu wzrostu. Dopóki część tkanki wątroby pozostaje nieuszkodzona, organ ten w większości przypadków może całkowicie odrosnąć.2
Jak działa regeneracja wątroby?
Jeden ze sposobów regeneracji wątroby następuje poprzez podział i namnażanie komórek, co odbywa się w trzech fazach3:
Faza inicjacji
Już kilka minut po uszkodzeniu wątroby geny w komórkach wysyłają sygnał do innych komórek w wątrobie do podziału i reprodukcji.
Faza proliferacji
Na tym etapie komórki wątroby dzielą się, tworząc nowe, które zastąpią te uszkodzone.
Faza końcowa
Kiedy wątroba wróci do poprzednich rozmiarów, komórki przestają się dzielić i proces regeneracji kończy się.
Wątroba nawet podczas procesu regeneracji, nadal pełni wszystkie funkcje potrzebne organizmowi do życia.
Czy wątroba może regenerować się w sposób naturalny?
Jedną z unikatowych cech wątroby jest jej zdolność do regenerowania się po uszkodzeniu. Może wrócić do pierwotnej wielkości, nawet gdy usunie się 90% tego narządu4.
Przeprowadzono liczne badania nad zdolnością wątroby do regeneracji, ale nadal nie udowodniono, które komórki za to odpowiadają. Niektórzy twierdzą, że komórki macierzyste odpowiadają za produkowanie nowych i zdolność wątroby do autoregeneracji, inni zaś – że są to zwykłe komórki wątroby zwane hepatocytami5.
Czy wątroba może zregenerować się sama?
Tak, wątroba może sama się odnawiać i naprawiać. Jeśli na przykład masz problemy z czynnościami wątroby, ona sama może to naprawić poprzez wytworzenie odpowiednich enzymów.
Jak mogę utrzymać moją wątrobę w zdrowiu?
Powiedzenie „lepiej zapobiegać niż leczyć” może się wydawać błahe, ale w odniesieniu do wątroby jest w nim sporo prawdy. Możemy wesprzeć pracę wątroby poprzez prowadzenie na co dzień zdrowego stylu życia6:
Utrzymuj zdrową masę ciała
Nadwaga i otyłość mogą doprowadzić do stłuszczenia wątroby i niealkoholowej choroby stłuszczeniowej wątroby. Utrata zbędnych kilogramów pomoże w utrzymaniu właściwego poziomu tłuszczu w wątrobie.
Przestrzegaj zbilansowanej diety
Jeśli unikasz wysokokalorycznych posiłków, tłuszczów nasyconych, rafinowanych węglowodanów i cukrów, jesteś na dobrej drodze do zdrowej dla wątroby diety. Dodaj do tego jeszcze błonnik ze świeżych owoców, warzyw, chleba pełnoziarnistego i płatków zbożowych.
Regularnie nawadniaj organizm
Twoje ciało musi być nawodnione, wypijaj zatem od 8 do 10 szklanek wody dziennie.
Regularnie ćwicz
Aktywność fizyczna pozwala na wykorzystanie trójglicerydów jako paliwa i redukuje tłuszcz w wątrobie.
Unikaj spożywania alkoholu
Alkohol może uszkodzić lub zniszczyć komórki w wątrobie.
Unikaj toksyn
Mogą one uszkadzać komórki wątroby, zatem ogranicz kontakt z toksynami pochodzącymi z produktów do czyszczenia, aerozoli, insektycydów czy chemikaliów i postaraj się całkowicie rzucić palenie papierosów.
Nie udostępniaj nikomu artykułów higieny osobistej
Rzeczy takie jak szczoteczki do zębów, golarki, obcinaczki do paznokci mogą mieć na sobie mikroskopijne pozostałości krwi lub innych płynów ustrojowych, a więc są potencjalnym źródłem zakażenia.
Często myj ręce
Używaj mydła i ciepłej wody po skorzystaniu z toalety i przed gotowaniem i jedzeniem.
Postępuj zgodnie z instrukcjami umieszczonymi na ulotkach leków
Niektóre leki łatwo przedawkować, nie można łączyć ich z innymi lekami lub alkoholem.
Stosuj szczepienia ochronne
Możesz zaszczepić się przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby typu A i B. Niestety nie istnieją jeszcze szczepionki przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby typu C.
Rozważ zastosowanie odpowiednich suplementów. Na rynku są obecne suplementy diety (takie jak Essentia Proactive), która dzięki zawartości choliny wspomagają pracę wątroby, metabolizm tłuszczów, a także funkcje detoksykacyjne wątroby.7
Często zadawane pytania na temat regeneracji wątroby
- Stosuj zbilansowaną dietę. Upewnij się, że spożywasz różnorodne produkty; zboża, warzywa, owoce, mięso, rośliny strączkowe, mleko i zdrowe tłuszcze.
- Jedz produkty zawierające błonnik. Błonnik wspomaga twoją wątrobę w odpowiedniej pracy, a odpowiednim jego źródłem będą produkty zbożowe, warzywa i owoce.
- Unikaj produktów zawierających tłuszcz cukier i sól. Smażone posiłki – w tym fast foody – niekorzystnie wpływają na wątrobę.
- Ogranicz spożycie alkoholu. Porozmawiaj z lekarzem o spożywaniu alkoholu. Być może będziesz musiał całkiem zrezygnować z tej używki lub ograniczyć jego spożycie.
- Pij dużo wody. Picie wody zapobiega odwodnieniu i wspomaga wątrobę we właściwym funkcjonowaniu.
- Ograniczenie lub rezygnację ze spożycia alkoholu.
- Zwracanie uwagi na zażywane lekarstwa lub suplementy, ponieważ niektóre z nich, takie jak paracetamol może negatywnie wpływać na wątrobę.
- Utrzymanie odpowiedniej masy ciała.
- Stosowanie zdrowej diety.
- Unikanie infekcji i przyjmowanie szczepień.
Jeśli przede wszystkim nie wystąpiło poważne uszkodzenie takie jak marskość wątroby i spełnione są odpowiednie warunki to twoja wątroba może się zregenerować w całości, jednakże proces ten jest długotrwały.8
Jeden ze sposobów regeneracji wątroby polega na dzieleniu się i replikacji komórek wątroby by wyprodukować nowe komórki. Proces ten trwa aż do momentu pełnej regeneracji narządu.9
Chociaż wątroba regeneruje się sama, stosowanie zdrowej diety może poprawić funkcjonowanie tego narządu. Lekarz może zalecić spersonalizowaną dietę, ale ty także możesz wspomóc zdrowie swojej wątroby poprzez następujące działania10:
Możesz wspomóc regenerację wątroby poprzez zmianę swojego stylu życia11, a więc:
JUŻ DZIŚ ZACZNIJ DBAĆ O SWOJĄ WĄTROBĘ Z ESSENTIALE
Złote zasady zdrowej diety wątrobowej
Dieta wątrobowa to bardziej ciągły i systematyczny sposób troski o wątrobę.
Produkty wspierające detoks wątroby
Produkty spożywcze, które utrzymują Twoją wątrobę w zdrowiu.
Oczyszczanie wątroby: Czym jest i jak działa?
Poznaj czynniki, które negatywnie wpływają na Twoją wątrobę.
- https://www.mp.pl/pacjent/gastrologia/choroby/watroba/50948,watroba-budowa-i-funkcje data dostępu: 09.03.2023 r.
- https://uihc.org/health-topics/liver-disease-frequently-asked-questions
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5602614/#:~:text=The%20overall%20process%20of%20liver,proliferative%20phase%2C%20and%20termination%20phase
- Andersson ER. In the zone for liver proliferation. Science. 2021 Feb 26;371(6532):887-888. doi: 10.1126/science.abg4864. PMID: 33632834.
- Pu W, Zhou B. Hepatocyte generation in liver homeostasis, repair, and regeneration. Cell Regen. 2022 Jan 6;11(1):2. doi: 10.1186/s13619-021-00101-8. Erratum in: Cell Regen. 2022 Mar 23;11(1):12. PMID: 34989894; PMCID: PMC8739411.
- https://liverfoundation.org/13-ways-to-a-healthy-liver/
- Opinion of the Scientific Panel on Dietetic Products, Nutrition and Allergies: Contribution to normal psychological functions (ID 1501 )2011;9(4):2056 (Rozporządzenie EFSA Journal 2011)
- Andersson ER. In the zone for liver proliferation. Science. 2021 Feb 26;371(6532):887-888.
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5602614/#:~:text=The%20overall%20process%20of%20liver,proliferative%20phase%2C%20and%20termination%20phase. Data dostępu: 09.03.2023 r.
- https://liverfoundation.org/for-patients/about-the-liver/health-wellness/nutrition/
- https://www.healthline.com/health/liver-rest#how-to-repair
Proaktywne wsparcie wątroby z Essentią Proactive
ESSENTIA PROACTIVE
Essentia Proactive jest suplementem diety, wspomagającym prawidłowe funkcjonowanie zdrowej wątroby.1 Unikalne połączenie 3 składników2 – choliny i witamin C i E kompleksowo wspiera działanie zdrowej wątroby, w tym proces detoksykacji i metabolizmu tłuszczów. To także wątroba daje Ci energię, która jest potrzebna, by czuć się młodo.3 To odpowiedni produkt do codziennego stosowania.
Podmiot wprowadzający do obrotu: Opella Healthcare Poland Sp. z o.o.
Suplement Diety
Regeneruj wątrobę i odzyskaj energię z Essentiale Forte oraz Essentiale Max1
ESSENTIALE FORTE
Essentiale® Forte zalecany jest do stosowania osobom cierpiącym na dolegliwości wątroby spowodowane nieprawidłową dietą.
1 kapsułka zawiera 300 mg substancji czynnej – fosfolipidów niezbędnych (EPL). Essentiale Forte regeneruje, wzmacnia i chroni wątrobę przed substancjami toksycznymi.
ESSENTIALE MAX
Essentiale® Max zalecany jest do stosowania w chorobach i dolegliwościach wątroby spowodowanych działaniem substancji toksycznych oraz w przebiegu zapalenia wątroby. 1 kapsułka zawiera 600 mg substancji czynnej – fosfolipidów niezbędnych (EPL). Essentiale Max regeneruje, wzmacnia i chroni wątrobę przed substancjami toksycznymi.
Essentiale Forte, kapsułki, 300 mg fosfolipidów z nasion sojowych. Wskazania: Roślinny produkt leczniczy stosowany w chorobach wątroby. Zmniejsza dolegliwości, jak: brak apetytu, uczucie ucisku w prawym nadbrzuszu spowodowane uszkodzeniem wątroby w wyniku nieprawidłowej diety, działania substancji toksycznych lub zapalenia wątroby. Podmiot odpowiedzialny: Opella Healthcare Poland Sp. z o.o., grupa Sanofi. (CHPL Essentiale Forte 06.2023)
Essentiale MAX, kapsułki, twarde, 600 mg fosfolipidów z nasion sojowych. Wskazania: Roślinny produkt leczniczy stosowany w chorobach wątroby. Zmniejsza dolegliwości, jak: brak apetytu, uczucie ucisku w prawym nadbrzuszu spowodowane uszkodzeniem wątroby w wyniku nieprawidłowej diety, działania substancji toksycznych lub zapalenia wątroby. Podmiot odpowiedzialny: Opella Healthcare Poland Sp. z o.o., grupa Sanofi. (CHPL Essentiale Max 06.2023)
To jest lek. Dla bezpieczeństwa stosuj go zgodnie z ulotką dołączoną do opakowania i tylko wtedy, gdy jest to konieczne. W przypadku wątpliwości skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.
1. Wykazano w modelach eksperymentalnych. Lieber CS. et al. Phosphatidylocholine protects against fibrosis and cirrhosis in the baboon. Gastroenterology 1994; 106: 152-159.; Gundermann KJ et al. Activity of Essential Phospholipids (EPL) From Soybeen in Liver Diseases. Pharmacol Rep 2011; 63(3): 643-59.; Essentiale® Forte ChPL 06.2023; Essentiale® Max ChPL 06.2023 Swain MG. Fatigue in liver disease: pathophysiology and clinical management. Can J Gastroenterol. 2006; 20(3):181-188.