
Podsumowanie atykułu
Temat:
Czy wątroba się regeneruje? Idea regeneracji wątroby brzmi jakby była rodem z mitu greckiego o Prometeuszu.
Ten tytan ukradł ogień bogom, by dać go ludziom i został za to ukarany – każdej nocy orzeł wyrywał mu wątrobę tylko po to, by odrosła następnego poranka. Chociaż historia ta jest jednocześnie okropna i nierealna, jest w niej pewien element prawdy – wątroba faktycznie potrafi się odrodzić (ale zajmuje to jednak dłużej niż jedną noc).
Czytaj dalej, aby dowiedzieć się wszystkiego na temat regeneracji wątroby, jak to działa, jak długo trwa i wiele więcej.1
Czym jest regeneracja wątroby?
Regeneracja wątroby następuje wtedy, gdy odbudowuje ona tkankę po poważnym uszkodzeniu, na przykład po wycięciu jej części (oddaniu do częściowego przeszczepu wątroby) lub po urazie. Wątroba jest niezwykłym narządem, ponieważ może nawet odrodzić się do poprzedniego rozmiaru i odzyskać zdolności, nie tracąc przy tym żadnej ze swoich funkcji podczas procesu wzrostu. Dopóki część tkanki wątroby pozostaje nieuszkodzona, organ ten w większości przypadków może całkowicie odrosnąć.2
Jak działa regeneracja wątroby?
Jeden ze sposobów regeneracji wątroby następuje poprzez podział i namnażanie komórek, co odbywa się
w trzech fazach3:
Wątroba nawet podczas procesu regeneracji, nadal pełni wszystkie funkcje potrzebne organizmowi do życia.
Czy wątroba może regenerować się w sposób naturalny?
Jedną z unikatowych cech wątroby jest jej zdolność do regenerowania się po uszkodzeniu. Może wrócić do pierwotnej wielkości, nawet gdy usunie się 90% tego narządu4.
Przeprowadzono liczne badania nad zdolnością wątroby do regeneracji, ale nadal nie udowodniono, które komórki za to odpowiadają. Niektórzy twierdzą, że komórki macierzyste odpowiadają za produkowanie nowych
i zdolność wątroby do autoregeneracji, inni zaś – że są to zwykłe komórki wątroby zwane hepatocytami5.
Przyspiesz regenerację wątroby dzięki Essentiale® Max
Czy wątroba może zregenerować się sama?
Tak, wątroba może sama się odnawiać i naprawiać. Jeśli na przykład masz problemy z czynnościami wątroby, ona sama może to naprawić poprzez wytworzenie odpowiednich enzymów.
Jak mogę utrzymać moją wątrobę
w zdrowiu?
Powiedzenie „lepiej zapobiegać niż leczyć” może się wydawać błahe, ale w odniesieniu do wątroby jest w nim sporo prawdy. Możemy wesprzeć pracę wątroby poprzez prowadzenie na co dzień zdrowego stylu życia6:
Rozważ zastosowanie odpowiednich suplementów. Na rynku są obecne suplementy diety (takie jak Essentia Proactive), która dzięki zawartości choliny wspomagają pracę wątroby, metabolizm tłuszczów, a także funkcje detoksykacyjne wątroby.7
Często zadawane pytania na temat regeneracji wątroby
- Stosuj zbilansowaną dietę. Upewnij się, że spożywasz różnorodne produkty; zboża, warzywa, owoce, mięso, rośliny strączkowe, mleko i zdrowe tłuszcze.
- Jedz produkty zawierające błonnik. Błonnik wspomaga twoją wątrobę w odpowiedniej pracy,
a odpowiednim jego źródłem będą produkty zbożowe, warzywa i owoce. - Unikaj produktów zawierających tłuszcz, cukier i sól. Smażone posiłki – w tym fast foody – niekorzystnie wpływają na wątrobę.
- Ogranicz spożycie alkoholu. Porozmawiaj z lekarzem o spożywaniu alkoholu. Być może będziesz musiał całkiem zrezygnować z tej używki lub ograniczyć jego spożycie.
- Pij dużo wody. Picie wody zapobiega odwodnieniu i wspomaga wątrobę we właściwym funkcjonowaniu.
- Ograniczenie lub rezygnację ze spożycia alkoholu.
- Zwracanie uwagi na zażywane lekarstwa lub suplementy, ponieważ niektóre z nich, takie jak paracetamol może negatywnie wpływać na wątrobę.
- Utrzymanie odpowiedniej masy ciała.
- Stosowanie zdrowej diety.
- Unikanie infekcji i przyjmowanie szczepień.
Jeśli przede wszystkim nie wystąpiło poważne uszkodzenie takie jak marskość wątroby i spełnione są odpowiednie warunki to twoja wątroba może się zregenerować w całości, jednakże proces ten jest długotrwały.8
Jeden ze sposobów regeneracji wątroby polega na dzieleniu się i replikacji komórek wątroby by wyprodukować nowe komórki. Proces ten trwa aż do momentu pełnej regeneracji narządu.9
Chociaż wątroba regeneruje się sama, stosowanie zdrowej diety może poprawić funkcjonowanie tego narządu. Lekarz może zalecić spersonalizowaną dietę, ale ty także możesz wspomóc zdrowie swojej wątroby poprzez następujące działania10:
Możesz wspomóc regenerację wątroby poprzez zmianę swojego stylu życia11, a więc:
- https://www.mp.pl/pacjent/gastrologia/choroby/watroba/50948,watroba-budowa-i-funkcje data dostępu: 09.03.2023 r.
- https://uihc.org/health-topics/liver-disease-frequently-asked-questions
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5602614/#:~:text=The%20overall%20process%20of%20liver,proliferative%20phase%2C%20and%20termination%20phase
- Andersson ER. In the zone for liver proliferation. Science. 2021 Feb 26;371(6532):887-888. doi: 10.1126/science.abg4864. PMID: 33632834.
- Pu W, Zhou B. Hepatocyte generation in liver homeostasis, repair, and regeneration. Cell Regen. 2022 Jan 6;11(1):2. doi: 10.1186/s13619-021-00101-8. Erratum in: Cell Regen. 2022 Mar 23;11(1):12. PMID: 34989894; PMCID: PMC8739411.
- https://liverfoundation.org/13-ways-to-a-healthy-liver/
- Opinion of the Scientific Panel on Dietetic Products, Nutrition and Allergies: Contribution to normal psychological functions (ID 1501 )2011;9(4):2056 (Rozporządzenie EFSA Journal 2011)
- Andersson ER. In the zone for liver proliferation. Science. 2021 Feb 26;371(6532):887-888.
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5602614/#:~:text=The%20overall%20process%20of%20liver,proliferative%20phase%2C%20and%20termination%20phase. Data dostępu: 09.03.2023 r.
- https://liverfoundation.org/for-patients/about-the-liver/health-wellness/nutrition/
- https://www.healthline.com/health/liver-rest#how-to-repair
- Madrigal-Santillán E, Madrigal-Bujaidar E, Álvarez-González I, Sumaya-Martínez MT, Gutiérrez-Salinas J, Bautista M, Morales-González Á, García-Luna y González-Rubio M, Aguilar-Faisal JL, Morales-González JA. Review of natural products with hepatoprotective effects. World J Gastroenterol. 2014 Oct 28;20(40):14787-804. doi: 10.3748/wjg.v20.i40.14787. PMID: 25356040; PMCID: PMC4209543.
- Wang YP, Cheng ML, Zhang BF, Mu M, Zhou MY, Wu J, Li CX. Effect of blueberry on hepatic and immunological functions in mice. Hepatobiliary Pancreat Dis Int. 2010 Apr;9(2):164-8. PMID: 20382588.
- de Moura CF, Ribeiro FA, Handan BA, Aguiar O, Oshima CT, Ribeiro DA. Grape Juice Concentrate Protects Rat Liver Against Cadmium Intoxication: Histopathology, Cytochrome C and Metalloproteinases Expression. Drug Res (Stuttg). 2016 Jul;66(7):339-44. doi: 10.1055/s-0035-1569452. Epub 2016 Apr 7. PMID: 27056637.
- de Moura CF, Ribeiro FA, de Jesus GP, da Silva VH, Oshima CT, Gollücke AP, Aguiar O Jr, Ribeiro DA. Antimutagenic and antigenotoxic potential of grape juice concentrate in blood and liver of rats exposed to cadmium. Environ Sci Pollut Res Int. 2014 Nov;21(22):13118-26. doi: 10.1007/s11356-014-3257-1. Epub 2014 Jul 6. PMID: 24996944.
- Wiese J, McPherson S, Odden MC, Shlipak MG. Effect of Opuntia ficus indica on symptoms of the alcohol hangover. Arch Intern Med. 2004 Jun 28;164(12):1334-40. doi: 10.1001/archinte.164.12.1334. PMID: 15226168.
- Alimi H, Hfaeidh N, Mbarki S, Bouoni Z, Sakly M, Ben Rouma K. Evaluation of Opuntia ficus indica f. inermis fruit juice hepatoprotective effect upon ethanol toxicity in rats. Gen Physiol Biophys. 2012 Sep;31(3):335-42. doi: 10.4149/gpb_2012_038. PMID: 23047946.
- Robbins MG, Hauder J, Somoza V, Eshelman BD, Barnes DM, Hanlon PR. Induction of detoxification enzymes by feeding unblanched Brussels sprouts containing active myrosinase to mice for 2 wk. J Food Sci. 2010 Aug 1;75(6):H190-9. doi: 10.1111/j.1750-3841.2010.01713.x. PMID: 20722931.
- Robbins MG, Andersen G, Somoza V, Eshelman BD, Barnes DM, Hanlon PR. Heat treatment of Brussels sprouts retains their ability to induce detoxification enzyme expression in vitro and in vivo. J Food Sci. 2011 Apr;76(3):C454-61. doi: 10.1111/j.1750-3841.2011.02105.x. PMID: 21535814.
- Chen S, Teoh NC, Chitturi S, Farrell GC. Coffee and non-alcoholic fatty liver disease: brewing evidence for hepatoprotection? J Gastroenterol Hepatol. 2014 Mar;29(3):435-41. doi: 10.1111/jgh.12422. PMID: 24199670.
- Morisco F, Lembo V, Mazzone G, Camera S, Caporaso N. Coffee and liver health. J Clin Gastroenterol. 2014 Nov-Dec;48 Suppl 1:S87-90. doi: 10.1097/MCG.0000000000000240. PMID: 25291138.
- Saab S, Mallam D, Cox GA 2nd, Tong MJ. Impact of coffee on liver diseases: a systematic review. Liver Int. 2014 Apr;34(4):495-504. doi: 10.1111/liv.12304. Epub 2013 Sep 15. PMID: 24102757.
- Imai K, Nakachi K. Cross sectional study of effects of drinking green tea on cardiovascular and liver diseases. BMJ. 1995 Mar 18;310(6981):693-6. doi: 10.1136/bmj.310.6981.693. PMID: 7711535; PMCID: PMC2549094.
- Sakata R, Nakamura T, Torimura T, Ueno T, Sata M. Green tea with high-density catechins improves liver function and fat infiltration in non-alcoholic fatty liver disease (NAFLD) patients: a double-blind placebo-controlled study. Int J Mol Med. 2013 Nov;32(5):989-94. doi: 10.3892/ijmm.2013.1503. Epub 2013 Sep 20. PMID: 24065295.
- Clifford T, Howatson G, West DJ, Stevenson EJ. The potential benefits of red beetroot supplementation in health and disease. Nutrients. 2015 Apr 14;7(4):2801-22. doi: 10.3390/nu7042801. PMID: 25875121; PMCID: PMC4425174.
- Szaefer H, Krajka-Kuźniak V, Ignatowicz E, Adamska T, Baer-Dubowska W. Evaluation of the effect of beetroot juice on DMBA-induced damage in liver and mammary gland of female Sprague-Dawley rats. Phytother Res. 2014 Jan;28(1):55-61. doi: 10.1002/ptr.4951. Epub 2013 Mar 1. PMID: 23450834.
- Gupta, S.C., Sung, B., Kim, J.H., Prasad, S., Li, S. and Aggarwal, B.B. (2013), Multitargeting by turmeric, the golden spice: From kitchen to clinic. Mol. Nutr. Food Res., 57: 1510-1528. https://doi.org/10.1002/mnfr.201100741