5 min czytania
Lekarze dysponują szeroką gamą narzędzi umożliwiających diagnozowanie dolegliwości wątroby – nawet jeśli przebiegają one z mało charakterystycznymi objawami. Mogą m.in. posłużyć się tradycyjnym wywiadem i badaniem palpacyjnym (dotykiem i uciskiem), zlecić analizy krwi i surowicy, badania obrazowe lub biopsję (1).
WYWIAD LEKARSKI I BADANIE FIZYKALNE
Lekarz podejrzewający chorobę wątroby ustala rozpoznanie na podstawie wywiadu -informacji dotyczących przebytych chorób, przyjmowanych leków i suplementów, ilości spożywanego alkoholu. Wiele osób z chorą wątrobą nie odczuwa żadnych objawów lub są one mało charakterystyczne. Lekarz, przeprowadzając wywiad, może spytać o występowanie objawów, takich jak (1,2):
.svg)
uczucie zmęczenia i osłabienie,
.svg)
utrata apetytu,
.svg)
nudności,
.svg)
bóle brzucha,
.svg)
świąd skóry.
Lekarz zwróci uwagę, czy pacjent nie ma żółtaczki – zażółconej skóry i twardówki (białej części oka), czy stolce są jasne, odbarwione lub czarne, smoliste. W badaniu lekarz może wstepnie ocenić wielkość wątroby a dla potwierdzenia zlecić badanie USG (1).
BADANIA LABORATORYJNE PRZY CHOROBACH WĄTROBY
Pomocne badania diagnostyczne to(1):
- morfologia krwi obwodowej,
- stężenia OB i CRP – markery stanu zapalnego,
- aktywność aminotransferaz – ALT, AST,
- wskaźniki cholestazy – ALP, GGTP, bilirubina,
- stężenia lipidów,
- immunologiczne testy w kierunku zakażeń wirusowych (WZW B i C, mononukleoza zakaźna, CMV).
Dodatkowe, bardziej celowane, badania diagnostyczne mogą obejmować:
- występowanie przeciwciał typowych dla chorób autoimmunologicznych,
- ocenę drożności dróg żółciowych – endoskopową cholangiopankreatografię wsteczną(ERCP), cholangio-MR,
- ocenę wydolności serca – badanie echokardiograficzne,
- biopsję wątroby.
Podstawą diagnostyki biochemicznej jest oznaczanie w osoczu panelu markerów służący ocenie i monitorowaniu chorób wątroby. Analizując wyniki badań laboratoryjnych, lekarz sprawdza nie tylko wartości, ale także relacje między nimi. Wzrost aktywności aminotransferazy alaninowej (ALT, AlaT) i asparaginianowej (AST, AspAT) może świadczyć o uszkodzeniu komórek wątroby. Gamma-glutamylotransferaza (GTP, GGTP) i fosfataza zasadowa (ALP) to z kolei czułe wskaźniki cholestazy, mogą też świadczyć o nadużywaniu alkoholu. Natomiast spadek albumin może wskazywać na spadek możliwości syntezy białek przez wątrobę(3).
Więcej na temat enzymów AspAT i ALAT przeczytasz w tym artykule:
WIELE OSÓB Z CHOROBAMI WĄTROBY ODCZUWA NIEWIELKIE LUB ŻADNE OBJAWY.
BADANIA OBRAZOWE PRZY CHOROBACH WĄTROBY
Do podstawowych metod obrazowych badania wątroby należy USG (ultrasonografia). Podczas tego badania można ocenić (4):
- wymiary wątroby,
- jednorodność strktury jej miąższu,
- obecność zmian ogniskowych (guzów, torbieli).
Podczas badania dopplerowskiego USG można także dodatkowo uwidocznić przepływy krwi w naczyniach.
Stosunkowo nowym badaniem jest elastografia pozwalająca przy pomocy ultradźwięków ocenić elastyczność tkanki wątroby, która zmniejsza się w przypadku włóknienia
i marskości narządu (5).
INWAZYJNE BADANIA WĄTROBY – BIOPSJA I LAPAROSKOPIA
W niektórych przypadkach do ustalenia rozpoznania choroby, oceny jej zaawansowania lub podjęcia decyzji dotyczącej postępowania terapeutycznego konieczna jest biopsja – czyli pobranie igłą niedużej próbki tkanki wątroby ocenianej następnie pod mikroskopem (6).
Najdokładniejszą formą badania wątroby jest laparoskopia. Badanie przeprowadza się w znieczuleniu ogólnym, wyjątkowo w miejscowym. Pozwala ono na bezpośrednie uwidocznienie dużej powierzchni wątroby i pęcherzyka żółciowego. W trakcie laparoskopii jest także możliwe pobieranie wycinków do analizy. (7).
Złote zasady zdrowej diety wątrobowej
Dieta wątrobowa to bardziej ciągły i systematyczny sposób troski o wątrobę.
Produkty wspierające detoks wątroby
Produkty spożywcze, które utrzymują Twoją wątrobę w zdrowiu.
Oczyszczanie wątroby: Czym jest i jak działa?
Poznaj czynniki, które negatywnie wpływają na Twoją wątrobę.
Regeneracja wątroby: jak wygląda ten proces?
Poznaj czynniki, które negatywnie wpływają na Twoją wątrobę.
1. https://www.mp.pl/pacjent/objawy/133400,powiekszenie-watroby Data dostępu: 10.11.2021
2. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/enlarged-liver/symptoms-causes/syc-20372167 Data dostępu: 10.11.2021
3. https://www.mp.pl/medycynarodzinna/artykuly/120195,badania-czynnosci-watroby Data dostępu: 10.11.2021
4. Skuza M., Stachowicz-Stencel T., Ocena przydatności diagnostyki ultrasonograficznej w różnicowaniu zmian ogniskowych wątroby, Forum Medycyny Rodzinnej 2015, tom 9, nr 4, 318–325 Data dostępu: 10.11.2021
5. https://www.sciencedirect.com/topics/neuroscience/elastography Data dostępu: 10.11.2021
6. Hartleb M. et al., Znaczenie biopsji wątroby w praktyce klinicznej— rekomendacje Sekcji Hepatologicznej Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Gastroenterologia Kliniczna 2014, tom 6, nr 2, 50–84
7. Dąbrowiecki S., Szczęsny W., Miejsce laparoskopii we współczesnym postępowaniu diagnostycznym, Wideochirurgia i inne techniki małoinwazyjne 2006; 1: 33–39
MAT-PL-2101548-1.0-05.2021
Proaktywne wsparcie wątroby z Essentią Proactive
ESSENTIA PROACTIVE
Essentia Proactive jest suplementem diety, wspomagającym prawidłowe funkcjonowanie zdrowej wątroby.1 Unikalne połączenie 3 składników2 – choliny i witamin C i E kompleksowo wspiera działanie zdrowej wątroby, w tym proces detoksykacji i metabolizmu tłuszczów. To także wątroba daje Ci energię, która jest potrzebna, by czuć się młodo.3 To odpowiedni produkt do codziennego stosowania.
Podmiot wprowadzający do obrotu: Opella Healthcare Poland Sp. z o.o.
Suplement Diety
Regeneruj wątrobę i odzyskaj energię z Essentiale Forte oraz Essentiale Max1
ESSENTIALE FORTE
Essentiale® Forte zalecany jest do stosowania osobom cierpiącym na dolegliwości wątroby spowodowane nieprawidłową dietą.
1 kapsułka zawiera 300 mg substancji czynnej – fosfolipidów niezbędnych (EPL). Essentiale Forte regeneruje, wzmacnia i chroni wątrobę przed substancjami toksycznymi.
ESSENTIALE MAX
Essentiale® Max zalecany jest do stosowania w chorobach i dolegliwościach wątroby spowodowanych działaniem substancji toksycznych oraz w przebiegu zapalenia wątroby. 1 kapsułka zawiera 600 mg substancji czynnej – fosfolipidów niezbędnych (EPL). Essentiale Max regeneruje, wzmacnia i chroni wątrobę przed substancjami toksycznymi.
Essentiale Forte, kapsułki, 300 mg fosfolipidów z nasion sojowych. Wskazania: Roślinny produkt leczniczy stosowany w chorobach wątroby. Zmniejsza dolegliwości, jak: brak apetytu, uczucie ucisku w prawym nadbrzuszu spowodowane uszkodzeniem wątroby w wyniku nieprawidłowej diety, działania substancji toksycznych lub zapalenia wątroby. Podmiot odpowiedzialny: Opella Healthcare Poland Sp. z o.o., grupa Sanofi. (CHPL Essentiale Forte 06.2023)
Essentiale MAX, kapsułki, twarde, 600 mg fosfolipidów z nasion sojowych. Wskazania: Roślinny produkt leczniczy stosowany w chorobach wątroby. Zmniejsza dolegliwości, jak: brak apetytu, uczucie ucisku w prawym nadbrzuszu spowodowane uszkodzeniem wątroby w wyniku nieprawidłowej diety, działania substancji toksycznych lub zapalenia wątroby. Podmiot odpowiedzialny: Opella Healthcare Poland Sp. z o.o., grupa Sanofi. (CHPL Essentiale Max 06.2023)
To jest lek. Dla bezpieczeństwa stosuj go zgodnie z ulotką dołączoną do opakowania i tylko wtedy, gdy jest to konieczne. W przypadku wątpliwości skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.
1. Wykazano w modelach eksperymentalnych. Lieber CS. et al. Phosphatidylocholine protects against fibrosis and cirrhosis in the baboon. Gastroenterology 1994; 106: 152-159.; Gundermann KJ et al. Activity of Essential Phospholipids (EPL) From Soybeen in Liver Diseases. Pharmacol Rep 2011; 63(3): 643-59.; Essentiale® Forte ChPL 06.2023; Essentiale® Max ChPL 06.2023 Swain MG. Fatigue in liver disease: pathophysiology and clinical management. Can J Gastroenterol. 2006; 20(3):181-188.