POLEKOWE USZKODZENIE WĄTROBY (DILI)
DILI ang. Drug-Induced Liver Injury
5 min czytania
DILI (ang.Drug-induced liver injury-DILI) polekowe uszkodzenie wątroby to uszkodzenie wątroby lub zaburzenie czynności wątroby spowodowane przez leki lub inne przyczyny niezakaźne. Mechanizmy rozwoju DILI nie są w pełni zrozumiałe, ale najprawdopodobniej choroba ta jest wynikiem interakcji między daną substancją (jej składem, dawką, czasem przyjmowania) a indywidualnymi cechami osoby (takimi jak np. wiek, płeć, stan odżywienia itp.). (1)
MECHANIZMY ROZWOJU DILI (POLEKOWEGO USZKODZENIA WĄTROBY) NIE SĄ W PEŁNI ZROZUMIAŁE.
CO POWODUJE DILI?
Niewłaściwe stosowanie lub nadużywanie ponad 800 różnych substancji leczniczych oraz toksyn może mieć szkodliwy wpływ na wątrobę i powodować polekowe uszkodzenie wątroby, znane również jako DILI - drug induced liver injury.1
Może ono wystąpić:
JAK ROZPOZNAJE SIĘ DILI?
Spektrum DILI jest szerokie, a objawy jakie daje ta choroba mogą być różnorodne i o różnym nasileniu. Mogą to być zarówno nieznaczące nieprawidłowości stwierdzane przypadkowo w badaniach laboratoryjnych, jak i ciężkie uszkodzenia wątroby skutkujące jej ostrą niewydolnością, a tym samym zagrażające zdrowiu i życiu pacjenta.
DILI może przyjąć trzy formy:
- ostrej niewydolności wątroby (DILI to najczęstsza przyczyna ostrej niewydolności wątroby w krajach zachodnich), która może rozwinąć się zarówno w ciągu kilku dni jak i kilku tygodni po przyjęciu toksycznej dla nas substancji,
- utajonego lub jawnego klinicznie uszkodzenia wątroby (objawia się podwyższoną aktywnością enzymów wątrobowych ALAT i AspAT),
- ostrego stłuszczenia wątroby.1
W JAKI SPOSÓB DIAGNOZUJE SIĘ DILI?
Diagnozowanie DILI nie jest łatwym zadaniem dla hepatologów, ponieważ nie istnieją specyficzne testy ani markery tej choroby. Po dokładnym wywiadzie z pacjentem, w pierwszej kolejności lekarze starają się wykluczyć inne, częściej występujące choroby wątroby, takie jak stłuszczenie, wirusowe zapalenie typu B lub C, bądź przebytą w przeszłości autoimmunologiczną chorobę wątroby. Niezwykle ważne jest zebranie przez lekarza podczas wywiadu informacji na temat stosowanych obecnie i w przeszłości leków oraz ewentualnego narażenia na toksyny. W postawieniu diagnozy przydatne mogą okazać się również badania laboratoryjne, a w przypadku utrzymujących się przez dłuższy czas objawów również biopsja wątroby.1
toksyczne uszkodzenie wątroby należy rozpoznawać wobec co najmniej 3-krotnego podwyższenia aktywności aminotransferazy alaninowej oraz z co najmniej 2-krotnego podwyższenia stężenia bilirubiny w surowicy u chorego, u którego wykluczono inne schorzenia tego narządu. (1)
NIE MA SPECYFICZNYCH TESTÓW ANI MARKERÓW DLA TEJ CHOROBY.
JAK LECZY SIĘ DILI?
Leczenie DILI właściwie zawsze rozpoczyna się od odstawienia leku, który według lekarza ma działanie hepatotoksyczne. Terapię wspiera się preparatami, które działają ochronnie na wątrobę.1 Rokowanie jest zwykle dobre, jeśli odstawienie leku przyniesie pozytywne skutki. W przypadku ostrej niewydolności wątroby może być konieczne przeszczepienie narządu.1
JAK ZAPOBIEGAĆ DILI?
Warto pamiętać o kilku zasadach, które uchronią nas przed wystąpieniem polekowego uszkodzenia wątroby:
DOWIEDZ SIĘ WIĘCEJ O NAJCZĘSTSZYCH CHOROBACH WĄTROBY
1. Boroń-Kaczmarska A. Polekowe uszkodzenia wątroby; Gastrologia – Medycyna Praktyczna dla pacjentów https://www.mp.pl/pacjent/gastrologia/choroby/watroba/50955,polekowe-uszkodzenia-watroby, Data dostępu: 22.10.2021
2. Wiela-Hojeńska A, Łapiński Ł. Niepożądane działania leków – rodzaje, podział, przyczyny i skutki ekonomiczne; Farm Pol, 2010, 66(4): 275-288 https://ptfarm.pl/pub/File/Farmacja%20Polska/2010/04-2010/08%20%20NDL.pdf Data dostępu: 22.10.2021
Proaktywne wsparcie wątroby z Essentią Proactive
Podmiot wprowadzający do obrotu: Opella Healthcare Poland Sp. z o.o.
Suplement Diety