%20(1).png)
POLEKOWE USZKODZENIE WĄTROBY (DILI)
DILI ang. Drug-Induced Liver Injury
5 min czytania
DILI (ang.Drug-induced liver injury-DILI) polekowe uszkodzenie wątroby to uszkodzenie wątroby lub zaburzenie czynności wątroby spowodowane przez leki lub inne przyczyny niezakaźne. Mechanizmy rozwoju DILI nie są w pełni zrozumiałe, ale najprawdopodobniej choroba ta jest wynikiem interakcji między daną substancją (jej składem, dawką, czasem przyjmowania) a indywidualnymi cechami osoby (takimi jak np. wiek, płeć, stan odżywienia itp.). (1)
MECHANIZMY ROZWOJU DILI (POLEKOWEGO USZKODZENIA WĄTROBY) NIE SĄ W PEŁNI ZROZUMIAŁE.
CO POWODUJE DILI?
Niewłaściwe stosowanie lub nadużywanie ponad 800 różnych substancji leczniczych oraz toksyn może mieć szkodliwy wpływ na wątrobę i powodować polekowe uszkodzenie wątroby, znane również jako DILI - drug induced liver injury.1
Może ono wystąpić:
.svg)
po przyjęciu zbyt dużej dawki leku (zatrucie),
jako działanie niepożądane,
- jako reakcja alergiczna. 1
JAK ROZPOZNAJE SIĘ DILI?
Spektrum DILI jest szerokie, a objawy jakie daje ta choroba mogą być różnorodne i o różnym nasileniu. Mogą to być zarówno nieznaczące nieprawidłowości stwierdzane przypadkowo w badaniach laboratoryjnych, jak i ciężkie uszkodzenia wątroby skutkujące jej ostrą niewydolnością, a tym samym zagrażające zdrowiu i życiu pacjenta.
DILI może przyjąć trzy formy:
- ostrej niewydolności wątroby (DILI to najczęstsza przyczyna ostrej niewydolności wątroby w krajach zachodnich), która może rozwinąć się zarówno w ciągu kilku dni jak i kilku tygodni po przyjęciu toksycznej dla nas substancji,
- utajonego lub jawnego klinicznie uszkodzenia wątroby (objawia się podwyższoną aktywnością enzymów wątrobowych ALAT i AspAT),
- ostrego stłuszczenia wątroby.1
W JAKI SPOSÓB DIAGNOZUJE SIĘ DILI?
Diagnozowanie DILI nie jest łatwym zadaniem dla hepatologów, ponieważ nie istnieją specyficzne testy ani markery tej choroby. Po dokładnym wywiadzie z pacjentem, w pierwszej kolejności lekarze starają się wykluczyć inne, częściej występujące choroby wątroby, takie jak stłuszczenie, wirusowe zapalenie typu B lub C, bądź przebytą w przeszłości autoimmunologiczną chorobę wątroby. Niezwykle ważne jest zebranie przez lekarza podczas wywiadu informacji na temat stosowanych obecnie i w przeszłości leków oraz ewentualnego narażenia na toksyny. W postawieniu diagnozy przydatne mogą okazać się również badania laboratoryjne, a w przypadku utrzymujących się przez dłuższy czas objawów również biopsja wątroby.1
toksyczne uszkodzenie wątroby należy rozpoznawać wobec co najmniej 3-krotnego podwyższenia aktywności aminotransferazy alaninowej oraz z co najmniej 2-krotnego podwyższenia stężenia bilirubiny w surowicy u chorego, u którego wykluczono inne schorzenia tego narządu. (1)
NIE MA SPECYFICZNYCH TESTÓW ANI MARKERÓW DLA TEJ CHOROBY.
JAK LECZY SIĘ DILI?
Leczenie DILI właściwie zawsze rozpoczyna się od odstawienia leku, który według lekarza ma działanie hepatotoksyczne. Terapię wspiera się preparatami, które działają ochronnie na wątrobę.1 Rokowanie jest zwykle dobre, jeśli odstawienie leku przyniesie pozytywne skutki. W przypadku ostrej niewydolności wątroby może być konieczne przeszczepienie narządu.1
JAK ZAPOBIEGAĆ DILI?
Warto pamiętać o kilku zasadach, które uchronią nas przed wystąpieniem polekowego uszkodzenia wątroby:
DOWIEDZ SIĘ WIĘCEJ O NAJCZĘSTSZYCH CHOROBACH WĄTROBY
1. Boroń-Kaczmarska A. Polekowe uszkodzenia wątroby; Gastrologia – Medycyna Praktyczna dla pacjentów https://www.mp.pl/pacjent/gastrologia/choroby/watroba/50955,polekowe-uszkodzenia-watroby, Data dostępu: 22.10.2021
2. Wiela-Hojeńska A, Łapiński Ł. Niepożądane działania leków – rodzaje, podział, przyczyny i skutki ekonomiczne; Farm Pol, 2010, 66(4): 275-288 https://ptfarm.pl/pub/File/Farmacja%20Polska/2010/04-2010/08%20%20NDL.pdf Data dostępu: 22.10.2021
Proaktywne wsparcie wątroby z Essentią Proactive
ESSENTIA PROACTIVE
Essentia Proactive jest suplementem diety, wspomagającym prawidłowe funkcjonowanie zdrowej wątroby.1 Unikalne połączenie 3 składników2 – choliny i witamin C i E kompleksowo wspiera działanie zdrowej wątroby, w tym proces detoksykacji i metabolizmu tłuszczów. To także wątroba daje Ci energię, która jest potrzebna, by czuć się młodo.3 To odpowiedni produkt do codziennego stosowania.
Podmiot wprowadzający do obrotu: Opella Healthcare Poland Sp. z o.o.
Suplement Diety
Regeneruj wątrobę i odzyskaj energię z Essentiale Forte oraz Essentiale Max1
ESSENTIALE FORTE
Essentiale® Forte zalecany jest do stosowania osobom cierpiącym na dolegliwości wątroby spowodowane nieprawidłową dietą.
1 kapsułka zawiera 300 mg substancji czynnej – fosfolipidów niezbędnych (EPL). Essentiale Forte regeneruje, wzmacnia i chroni wątrobę przed substancjami toksycznymi.
ESSENTIALE MAX
Essentiale® Max zalecany jest do stosowania w chorobach i dolegliwościach wątroby spowodowanych działaniem substancji toksycznych oraz w przebiegu zapalenia wątroby. 1 kapsułka zawiera 600 mg substancji czynnej – fosfolipidów niezbędnych (EPL). Essentiale Max regeneruje, wzmacnia i chroni wątrobę przed substancjami toksycznymi.
Essentiale Forte, kapsułki, 300 mg fosfolipidów z nasion sojowych. Wskazania: Roślinny produkt leczniczy stosowany w chorobach wątroby. Zmniejsza dolegliwości, jak: brak apetytu, uczucie ucisku w prawym nadbrzuszu spowodowane uszkodzeniem wątroby w wyniku nieprawidłowej diety, działania substancji toksycznych lub zapalenia wątroby. Podmiot odpowiedzialny: Opella Healthcare Poland Sp. z o.o., grupa Sanofi. (CHPL Essentiale Forte 06.2023)
Essentiale MAX, kapsułki, twarde, 600 mg fosfolipidów z nasion sojowych. Wskazania: Roślinny produkt leczniczy stosowany w chorobach wątroby. Zmniejsza dolegliwości, jak: brak apetytu, uczucie ucisku w prawym nadbrzuszu spowodowane uszkodzeniem wątroby w wyniku nieprawidłowej diety, działania substancji toksycznych lub zapalenia wątroby. Podmiot odpowiedzialny: Opella Healthcare Poland Sp. z o.o., grupa Sanofi. (CHPL Essentiale Max 06.2023)
To jest lek. Dla bezpieczeństwa stosuj go zgodnie z ulotką dołączoną do opakowania i tylko wtedy, gdy jest to konieczne. W przypadku wątpliwości skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.
1. Wykazano w modelach eksperymentalnych. Lieber CS. et al. Phosphatidylocholine protects against fibrosis and cirrhosis in the baboon. Gastroenterology 1994; 106: 152-159.; Gundermann KJ et al. Activity of Essential Phospholipids (EPL) From Soybeen in Liver Diseases. Pharmacol Rep 2011; 63(3): 643-59.; Essentiale® Forte ChPL 06.2023; Essentiale® Max ChPL 06.2023 Swain MG. Fatigue in liver disease: pathophysiology and clinical management. Can J Gastroenterol. 2006; 20(3):181-188.