
Podsumowanie artykułu
Temat:
Zdrowej, dobrze funkcjonującej wątrobie wiele zawdzięczamy, lecz często nie zwracamy uwagi na różne negatywne czynniki, na które sami ją narażamy. Do czynników uszkadzających komórki wątroby, czyli hepatocyty, zaliczamy m.in.: alkohol, wirusy, niektóre leki, toksyny w pożywieniu (np. pleśnie), metale ciężkie czy nieprawidłowe produkty przemiany materii.1
Wiele zawdzięczamy zdrowej, dobrze funkcjonującej wątrobie.
Leki a wątroba
Większość leków jest metabolizowanych przez wątrobę, gdzie zachodzi proces ich unieczynnienia i detoksykacji.2 Ponad 800 różnych leków i niektóre z produktów ziołowych mogą powodować toksyczne uszkodzenie wątroby.3
Do uszkodzenia wątroby może dojść w przypadku przyjęcia zbyt dużej dawki leku (zatrucie). Wówczas wystąpić mogą działania niepożądane lub reakcja alergiczna, gdzie nawet niewielka dawka leku wywołać może ciężkie objawy.3
Z kolei czynnikami predysponującymi do ujawnienia się toksycznego uszkodzenia wątroby są:
- czynniki genetyczne (dziedziczenie pewnych mutacji genetycznych, które wpływają na produkcję i działanie enzymów wątrobowych rozkładających toksyny, co może zwiększyć podatność na toksyczne zapalenie wątroby),
- wiek (wraz z wiekiem wątroba wolniej rozkłada szkodliwe substancje, co oznacza, że toksyny i ich produkty uboczne pozostają w organizmie dłużej),
- płeć (mężczyźni są bardziej wrażliwi na niektóre leki),
- stan odżywienia organizmu,
- równoczesna ekspozycja na kilka leków,
- nierozpoznane choroby wątroby w momencie prowadzenia terapii.3
Przyspiesz regenerację wątroby dzięki Essentiale® Max
Cukrzyca a wątroba
Cukrzyca jest przewlekłą chorobą, która występuje gdy trzustka nie wytwarza wystarczającej ilości insuliny (hormonu regulującego poziom glukozy we krwi) lub jeżeli organizm nie jest w stanie właściwie wykorzystywać wytwarzanej insuliny.5
W Polsce, Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) ocenia odsetek ludności chorującej na cukrzycę na około 9,5%, co daje ponad 3,6 mln chorych.6 Dane epidemiologiczne wskazują, że do 75% pacjentów z cukrzycą typu 2 ma rozpoznawane niealkoholowe stłuszczenie wątroby (NAFLD).7
Cukrzyca, jako choroba metaboliczna, może powodować przewlekłe uszkodzenie, a nawet niewydolność wielu narządów, w tym również wątroby.8
Jednak najczęstszą przyczyną nieprawidłowych wyników badań laboratoryjnych sprawdzających czynność wątroby u chorych na cukrzycę jest niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby (NAFLD)9. Czytaj więcej
Nadwaga lub otyłość nie są dobre dla wątroby
Choroby wątroby kojarzymy głównie z nadmiernym spożywaniem alkoholu. Jednak obecnie jednym z największych wrogów tego narządu jest nadwaga i otyłość, do których prowadzi niezbilansowana i tłusta dieta oraz brak aktywności fizycznej. W ostatnich 20 latach w sposób alarmujący zwiększyła się liczba osób z nadwagą i otyłością.10 Oprócz zwiększonego ryzyka rozwoju cukrzycy typu 2, nadciśnienia i zaburzeń lipidowych, nadwaga ma niekorzystny wpływ także na wątrobę.11
Lipidy a wątroba
Gdy tyjemy, nadmiar tłuszczów (lipidów) gromadzi się w hepatocytach, prowadząc do stłuszczenia i finalnie uszkodzenia wątroby.11
Niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby (NAFLD) jest obecnie jedną z najpowszechniejszych chorób wątroby w krajach rozwiniętych, a jej rozpowszechnienie koreluje z epidemią cukrzycy i otyłości.11
Dowiedz się więcej o NAFLD i związanym z nim ryzyku w naszym artykule.
- Wawrzynowicz-Syczewska M. Marskość wątroby. Medycyna Praktyczna.http://gastrologia.mp.pl/choroby/watroba/50969,marskosc-watroby – DOA: 25.10.2016.
- Maśliński S, Ryżewski J. Patofizjologia. Wydanie IV uaktualnione. 2009: 796–808.
- Boroń-Kaczmarska A. Polekowe uszkodzenie wątroby. Medycyna Praktyczna. http://gastrologia.mp.pl/choroby/watroba/50955,polekowe-uszkodzeniawątroby – DOA: 25.10.2016
- Szczeklik A. Choroby wewnętrzne. Podręcznik multimedialny oparty na zasadach EBM. Ed. 1, reprint III. Kraków 2005; 922.
- World Health Organization – Diabetes country profiles, 2016.
- Global report on diabetes. Diabetes country profiles – Poland. World Health Organization 2016. https://www.who.int/teams/noncommunicable-diseases/surveillance/data/diabetes-profiles. DOA: 02.08.2017.
- Kosmalski M. Niealkoholowe stłuszczenie wątroby z cukrzycą typu 2 –niedoceniony problem kliniczny, 25 lutego 2020, NR 21 https://www.kardiologia-i-diabetologia.pl/artykul/niealkoholowe-stluszczenie-watroby-z-cukrzyca-typu-2-niedoceniony-problem-kliniczny.
- Drągowski P., Czyżewska U., Cekała E., Lange P., Zadykowicz R., Sójka A., Brzezińska J., CUKRZYCA JAKO PROBLEM SPOŁECZNY I EKONOMICZNY, Polski Przegląd Nauk o Zdrowiu 2 (39) 2014.
- Szymborska-Kajanek A. et al. Stłuszczenie wątroby. Problem zdrowotny u chorych na cukrzycę typu 2? Przew Lek 2007; 4: 36-42.
- Brończyk-Puzoń A., Koszowska A., Nowak J., Dittfeld A., Bieniek J., Epidemiologia otyłości na świecie i w Polsce, Forum Zaburzeń Metabolicznych 2014, tom 5, nr 1, 1–5.
- Habior A., Niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby a otyłość, Postępy Nauk Medycznych, tom 26, nr 5B, 2013.