PRÓBY WĄTROBOWE – AspAT i ALAT
Dowiedz się więcej na temat profilu wątrobowego i sprawdź, w jakich sytuacjach należy go wykonać
5 min czytania
PRÓBY WĄTROBOWE
Jedną z podstawowych metod diagnostycznych, która wskazuje na kondycję wątroby, są jej badania z krwi, powszechnie określane jako tzw. “próby wątrobowe”. Składają się na nie badania konkretnych enzymów związanych z funkcjonowaniem tego narządu oraz stężenie bilirubiny (głównego barwnika żółci). Próby wątrobowe pozwalają wykryć przewlekłe choroby wątroby (np. zapalenie wywołane przez wirusa typu B lub C, stłuszczenie spowodowane nadużywaniem alkoholu czy uszkodzenie wywołane lekami) (1).
CZYM JEST ASPAT I ALAT?
Dwa podstawowe enzymy wątrobowe to (2):
- aminotransferaza alaninowa (ALAT, ALT),
- aminotransferaza asparaginianowa (AspAT, AST).
Oba odgrywają ważną rolę w organizmie, gdyż uczestniczą w procesie przemian białkowych. Badania wątrobowe obejmują ocenę aktywności tych enzymów, które znajdują się w hepatocytach, czyli komórkach wątroby. W przypadku nawet niewielkiego uszkodzenia tego organu, niezależnie od przyczyny, enzymy te zostają wyrzucone do krwi. Im większe uszkodzenie wątroby, tym wyższa jest ich aktywnośćtym wyższy jest ich poziom w badanej krwi w badanej krwi (2).
CO MOGĄ OZNACZAĆ PODWYŻSZONE LUB OBNIŻONE POZIOMY ASPAT i ALAT?
Podwyższony poziom aminotransferaz (AspAT i ALAT) wskazuje na uszkodzenie komórek wątroby (1).
KIEDY NALEŻY WYKONAĆ PRÓBY WĄTROBOWE?
Wykonanie prób wątrobowych powinniśmy rozważyć szczególnie w przypadku przyjmowania niektórych leków, wystąpienia żółtaczki, wodobrzusza lub innych objawów wskazujących na przewlekłą chorobę wątroby (1,5):
.svg)
Wzdęcia
.svg)
Ból w prawym podżebrzu
Dyskomfort w nadbrzuszu, uczucie ucisku, pełności, rozpierania
.svg)
Uczucie braku energii, wyczerpania
.svg)
Zaburzenia snu – senność, trudności z zasypianiem
.SVG)
Przewlekłe zmęczenie
JAK PRZYGOTOWAĆ SIĘ DO BADANIA?
Nie jest wymagane żadne specjalne przygotowanie do badania, takie jak pozostawanie na czczo (1).
FAQ
-
Pozostałe enzymy, które oznacza się w ramach testów czynnościowych wątroby:
- GGTP (gamma-glutamylotranspeptydaza): enzym związany z błonami komórkowymi, występuje głównie w wątrobie, nerkach, trzustce (2),
- LDH (dehydrogenaza mleczanowa): enzym występujący we wszystkich komórkach ustroju. LDH w wyniku obumarcia komórek lub w zwiększonej przepuszczalności błon komórkowych (np. spowodowanych niedokrwieniem, toksynami) przedostaje się do krwi (2),
- Bilirubina: żółty barwnik pochodzący z rozpadu krwinek czerwonych. Nadaje żółci jej charakterystyczną barwę. Bilirubina pośrednia (niesprzężona) powstaje w wyniku rozpadu hemoglobiny w krwinkach czerwonych. Wątroba przekształca tę bilirubinę w bilirubinę bezpośrednią (sprzężoną), która może być następnie uwalniana do jelita przez woreczek żółciowy w celu eliminacji. Dlatego poziom bilirubiny całkowitej może wskazywać zarówno na niszczenie czerwonych krwinek, jak i na prawidłowe funkcjonowanie wątroby, woreczka żółciowego i dróg żółciowych (1,4).
-
- AspAT: < 40 jm./l,
- ALT: < 40 jm./l,
- GGTP: <35 jm./l dla kobiet i <40 jm./l dla mężczyzn
- LDH: <480 jm./l u osób dorosłych
- Bilirubina:
całkowita 5,1-20,5 μmol/l (0,3-1,2 mg/dl)
sprzężona 1,7-6,8 μmol/l (0,1-0,4 mg/dl)
niesprzężona 3,4-13,7 μmol/l (0,2-0,8 mg/dl).
WĄTROBA SIĘ SPRAWDZA
Choroby wątroby są trudne do zdiagnozowania, ponieważ w większości przypadków nie dają żadnych charakterystycznych objawów. Jednak każda choroba wątroby zaczyna się od powiększenia tego narządu.
JUZ DZIS ZACZNIJ DBAC O SWOJA WATROBE Z ESSENTIALE
Złote zasady zdrowej diety wątrobowej
Dieta wątrobowa to bardziej ciągły i systematyczny sposób troski o wątrobę.
Produkty wspierające detoks wątroby
Produkty spożywcze, które utrzymują Twoją wątrobę w zdrowiu.
Oczyszczanie wątroby: Czym jest i jak działa?
Poznaj czynniki, które negatywnie wpływają na Twoją wątrobę.
Regeneracja wątroby: jak wygląda ten proces?
Poznaj czynniki, które negatywnie wpływają na Twoją wątrobę.
1. Coates P., Badania czynności wątroby. Medycyna Praktyczna. https://www.mp.pl/medycynarodzinna/artykuly/120195,badania-czynnosci-watroby,data dostępu: 06.10.2021”
2. Szajewska H et al. Badania diagnostyczne. Wątroba. Interna Szczeklika: Podręcznik chorób wewnętrznych. Medycyna Praktyczna. Kraków 2012: 832–836.
3. Milkiewicz P. Interpretacja badań laboratoryjnych w chorobach wątroby. Wielka Interna. Gastroenterology, part. i, ed. A. Dąbrowski. Medical tribune Poland. Warsaw 2010: 467–471.
4. Unconjugated Bilirubin - Glossary | Laboratory, radiology, sleep and genetic | Biron, https://www.biron.com/en/glossary/unconjugated-bilirubin/; Data dostępu: 22.10.2021
5. Essentiale in the treatment of NAFLD, REPORT FROM THE QUANTITATIVE STUDY WITH PHYSICIANS FOR SANOFI, THE MODULE BASED ON PATIENTS’ MEDICAL RECORDS, April 2020. Data in file.
Proaktywne wsparcie wątroby z Essentią Proactive
ESSENTIA PROACTIVE
Essentia Proactive jest suplementem diety, wspomagającym prawidłowe funkcjonowanie zdrowej wątroby.1 Unikalne połączenie 3 składników2 – choliny i witamin C i E kompleksowo wspiera działanie zdrowej wątroby, w tym proces detoksykacji i metabolizmu tłuszczów. To także wątroba daje Ci energię, która jest potrzebna, by czuć się młodo.3 To odpowiedni produkt do codziennego stosowania.
Podmiot wprowadzający do obrotu: Opella Healthcare Poland Sp. z o.o.
Suplement Diety
Regeneruj wątrobę i odzyskaj energię z Essentiale Forte oraz Essentiale Max1
ESSENTIALE FORTE
Essentiale® Forte zalecany jest do stosowania osobom cierpiącym na dolegliwości wątroby spowodowane nieprawidłową dietą.
1 kapsułka zawiera 300 mg substancji czynnej – fosfolipidów niezbędnych (EPL). Essentiale Forte regeneruje, wzmacnia i chroni wątrobę przed substancjami toksycznymi.
ESSENTIALE MAX
Essentiale® Max zalecany jest do stosowania w chorobach i dolegliwościach wątroby spowodowanych działaniem substancji toksycznych oraz w przebiegu zapalenia wątroby. 1 kapsułka zawiera 600 mg substancji czynnej – fosfolipidów niezbędnych (EPL). Essentiale Max regeneruje, wzmacnia i chroni wątrobę przed substancjami toksycznymi.
Essentiale Forte, kapsułki, 300 mg fosfolipidów z nasion sojowych. Wskazania: Roślinny produkt leczniczy stosowany w chorobach wątroby. Zmniejsza dolegliwości, jak: brak apetytu, uczucie ucisku w prawym nadbrzuszu spowodowane uszkodzeniem wątroby w wyniku nieprawidłowej diety, działania substancji toksycznych lub zapalenia wątroby. Podmiot odpowiedzialny: Opella Healthcare Poland Sp. z o.o., grupa Sanofi. (CHPL Essentiale Forte 06.2023)
Essentiale MAX, kapsułki, twarde, 600 mg fosfolipidów z nasion sojowych. Wskazania: Roślinny produkt leczniczy stosowany w chorobach wątroby. Zmniejsza dolegliwości, jak: brak apetytu, uczucie ucisku w prawym nadbrzuszu spowodowane uszkodzeniem wątroby w wyniku nieprawidłowej diety, działania substancji toksycznych lub zapalenia wątroby. Podmiot odpowiedzialny: Opella Healthcare Poland Sp. z o.o., grupa Sanofi. (CHPL Essentiale Max 06.2023)
To jest lek. Dla bezpieczeństwa stosuj go zgodnie z ulotką dołączoną do opakowania i tylko wtedy, gdy jest to konieczne. W przypadku wątpliwości skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.
1. Wykazano w modelach eksperymentalnych. Lieber CS. et al. Phosphatidylocholine protects against fibrosis and cirrhosis in the baboon. Gastroenterology 1994; 106: 152-159.; Gundermann KJ et al. Activity of Essential Phospholipids (EPL) From Soybeen in Liver Diseases. Pharmacol Rep 2011; 63(3): 643-59.; Essentiale® Forte ChPL 06.2023; Essentiale® Max ChPL 06.2023 Swain MG. Fatigue in liver disease: pathophysiology and clinical management. Can J Gastroenterol. 2006; 20(3):181-188.