7 min czytania

Udostępnij artykuł

Wątroba jest największym organem wewnętrznym (waży około 1,5 kilograma) umiejscowionym w prawej górnej części brzucha pod przeponą. Jest niezbędną fabryką, która pełni setki ważnych funkcji. Dowiedz się więcej na temat znaczenia wątroby, jej kluczowych funkcji i budowy.

WĄTROBA JEST ODPOWIEDZIALNA ZA PONAD 500 FUNKCJI.

Czym jest wątroba?

U wszystkich przedstawicieli kręgowców wątroba jest ważnym organem, który pełni setki kluczowych dla życia funkcji. Jest to między innymi filtrowanie krwi z toksyn, trawienie białek i magazynowanie minerałów. Jako że wątroba jest również gruczołem, wytwarza białka i hormony, które są niezbędne dla innych części organizmu1.

Gdzie znajduje się wątroba?

Wątroba znajduje się tuż pod żebrami po prawej stronie ciała, poniżej płuc i pod przeponą. Jest największym organem wewnętrznym ciała i może ważyć nawet 1,5 kilograma - klatka piersiowa częściowo chroni wątrobę. Od góry wątroba jest wypukła i ściśle przylega do przepony, przez co w tylnej jej części znajduje się odcisk serca. Posiada prawy i lewy płat, które pełnią te same funkcje. Cała wątroba jest również pokryta powłoką tkanki łącznej (torebką Glissona), która pełni funkcje ochronne 2.

Jak wygląda wątroba?

Wątroba człowieka jest czerwonawo-brązowa i posiada gąbczastą strukturę. Składa się z dwóch płatów pokrytych powłoką ochronną1.

Jakie funkcje pełni wątroba?

Wątroba jest organem wielozadaniowym. Oto najważniejsze funkcje, które pełni1

Jak działa wątroba?

Wątroba składa się z dwóch płatów – większego z prawej i mniejszego z lewej strony. Zawierają one wiele naczyń krwionośnych, którymi przepływa krew. Wątrobę można traktować jako filtr, który oczyszcza krew z toksyn i odpadów, które następnie transportowane są do nerek i układu pokarmowego oraz usuwane z moczem i kałem. Istnieje również tysiąc małych płatów zwanych „płacikami”, które łączą się z drogami żółciowymi – to one transportują żółć z wątroby do jelita cienkiego1.

Dlaczego powinniśmy dbać o zdrowie wątroby?

Dobrze działająca wątroba to klucz do zdrowego życia. Oto najbardziej istotne funkcje, które pełni wątroba3:

  • produkuje żółć i inne ważne substancje - żółć jest substancją chemiczną, która pomaga przekształcić tłuszcz w energię konieczną organizmowi do życia. Żółć jest niezbędna w procesie trawienia pokarmów. Wątroba produkuje również albuminę - białko krwi, które pomaga transportować hormony, kwasy tłuszczowe i leki po całym organizmie. Wytwarza również substancje wspomagające krzepnięcie krwi po urazach.
  • usuwa zbędne składniki pokarmowe - jeśli do organizmu dostaną się szkodliwe substancje, takie jak alkohol czy leki, wątroba usuwa je z organizmu.
  • przetwarza bilirubinę - bilirubina to substancja znajdująca się w żółci. Pojawia się podczas rozpadu czerwonych krwinek. Zbyt duży poziom bilirubiny w organizmie może spowodować żółtaczkę – zażółcenie skóry lub oczu.
  • kontroluje odpowiedź immunologiczną - kiedy bakterie, wirusy albo inne szkodliwe czynniki dostaną się do twojego ciała, specjalne komórki znajdujące się w wątrobie pomogą je zniszczyć.
  • pomaga utrzymać odpowiedni poziom cukru we krwi - wątroba pomaga utrzymać właściwy poziom cukru we krwi, dostarcza glukozę do krwi, gdy jest ona potrzebna i usuwa ją z krwi, gdy jest jej za dużo.

Warto zatem dbać o zdrowie wątroby - konieczne jest przestrzeganie zdrowej diety, zredukowanie spożycia alkoholu, picie dużej ilości wody oraz dbanie o aktywność fizyczną.

W przypadku uszkodzenia, wątroba nie zawsze daje sygnały w postaci bólu.

Co może wpływać na zdrowie wątroby?

Czy wiesz, że możesz aktywnie wpływać na zdrowie swojej wątroby? Najlepszymi sposobami na wspieranie jej funkcjonowania są1:

Choroby wątroby

Niealkoholowa stłuszczeniowa choroba

Niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby pojawia się, gdy w wątrobie znajdują się złogi tłuszczu, które uniemożliwiają jej prawidłowe funkcjonowanie i usuwanie toksyn z organizmu3.

Zapalenie wątroby

Wirusowe zapalenie wątroby to zakażenie wątroby spowodowane przez wirusy. Istnieją 3 główne rodzaje tego schorzenia – zapalenie wątroby typu A, zapalenie wątroby typu B, i zapalenie wątroby typu C. Ich symptomy są podobne - obejmują gorączkę, ból z prawej strony podbrzusza, utratę apetytu lub żółtaczkę. Występują jednak pewne różnice pomiędzy tymi typami schorzeń4,5:

  • Wirusowe zapalenie wątroby typu A. Jest spowodowane przez wirus, który pochodzi ze stolca lub krwi osoby zakażonej, co oznacza, że można się nim zarazić, będąc w bliskim kontakcie z osobą zakażoną lub po spożyciu skażonej żywności lub wody, a nawet poprzez zaniedbania higieniczne podczas korzystania ze wspólnej toalety z osobą zakażoną czy niemycie rąk. Większość ludzi zdrowieje bez komplikacji, a przeciwciała wytworzone po przechorowaniu powodują, że nie można zachorować na to ponownie.
  • Wirusowe zapalenie wątroby typu B. Wirus jest przenoszony przez krew zakażonej osoby, można się zarazić poprzez uprawianie seksu bez zabezpieczeń, kontakt z krwią lub korzystanie z rzeczy osobistych zakażonego. W 95% przypadków zakażenie udaje się wyleczyć, ale większość osób z przewlekłym zapaleniem nie zauważa objawów zanim nie pojawią się uszkodzenia wątroby. Choroba może również reaktywować się po jakimś czasie, kiedy pojawiają się uszkodzenia wątroby. Istnieją szczepionki przeciwdziałające zapaleniom wątroby typu A i B.
  • Wirusowe zapalenie wątroby typu C. Wirus typu C jest przenoszony przez krew lub płyny ustrojowe, można się więc zarazić na przykład poprzez seks bez zabezpieczeń, wykonanie piercingu lub tatuażu przy użyciu niewłaściwie wysterylizowanego sprzętu. Zapalenie może stać się przewlekłe u ponad połowy osób zarażonych i może rozwinąć się w marskość lub nowotwór wątroby. Leki antywirusowe mogą usunąć ponad 90% wirusa, ale możliwe jest ponowne zakażenie, a szczepionka nie istnieje.

Czasami zapalenie wątroby może być spowodowane nadużywaniem alkoholu, narkotyków, reakcjami alergicznymi czy otyłością.

Marskość

Marskość to długoterminowe uszkodzenie wątroby, która może być spowodowane na przykład nadużywaniem alkoholu lub zakażeniem wirusowym. Termin marskość odnosi się do trwałego zwłóknienia wątroby. Za każdym razem, kiedy wątroba zostaje uszkodzona, wyleczy się sama, ale zostaną na niej blizny. Zbyt duża ilość tkanki bliznowatej powoduje, że wątroba nie będzie mogła funkcjonować jak należy4,6.

Autoimmunologiczne zapalenie wątroby

Autoimmunologiczne zapalenie wątroby jest przewlekłą chorobą spowodowaną przez układ odpornościowy organizmu, który atakuje własną wątrobę i powoduje stan zapalny oraz uszkodzenia tego narządu. Nieleczone może doprowadzić do komplikacji, takich jak marskość4,7.

Nowotwór wątroby

Rak wątrobowokomórkowy jest najczęstszym rodzajem nowotworu wątroby i jest konsekwencją marskości.

Niewydolność wątroby

Istnieje wiele przyczyn niewydolności wątroby - należą do nich zakażenia, choroby genetyczne i nadużywanie alkoholu.

Alkoholowe choroby wątroby

Są wynikiem nadmiernego spożycia alkoholu – każda ilość alkoholu działa toksycznie na wątrobę3,4.

Cholestaza

To schorzenie wynika z zablokowania lub ograniczenia przepływu żółci w wątrobie. Cholestaza może być spowodowana niektórymi lekami, czynnikami genetycznymi albo ciążą. Czasami mogą ją powodować guzy lub kamienie żółciowe3,4.

Choroba Wilsona

Jest ona rzadką chorobą genetyczną, która polega na nadmiernym gromadzeniu miedzi w wątrobie, mózgu i innych organach. Miedź jest zwykle wchłaniana z pożywienia, a jej nadmiar jest wydalany przez wątrobę. Jednak u osób cierpiących na chorobę Wilsona miedź nie jest eliminowana i gromadzi się nawet do poziomu zagrażającego życiu. Jeśli zostanie poprawnie zdiagnozowana, można ją leczyć, a dotknięte nią osoby mogą prowadzić normalne życie4,8.

Kiedy powinniśmy szukać pomocy medycznej?

Jeśli zauważysz u siebie objawy, które mogą świadczyć o problemach z wątrobą - skonsultuj się z lekarzem. Twoje wątpliwości powinny wzbudzić na przykład1:

  • żółtaczka (zażółcenie skóry i oczu)
  • ból i obrzęk brzucha
  • spuchnięte nogi i kostki
  • swędząca skóra
  • ciemny kolor moczu
  • jasny kolor stolca
  • chroniczne zmęczenie
  • nudności lub wymioty
  • utrata apetytu
  • skłonność do siniaków

Jeśli odczuwasz silny ból natychmiast zgłoś się po pomoc medyczną.


JUZ DZIS ZACZNIJ DBAC O SWOJA WATROBE Z ESSENTIALE


Proaktywne wsparcie wątroby z Essentią Proactive

Podmiot wprowadzający do obrotu: Opella Healthcare Poland Sp. z o.o.

Suplement Diety


Regeneruj wątrobę i odzyskaj energię z Essentiale Forte oraz Essentiale Max1

Essentiale Forte, kapsułki, 300 mg fosfolipidów z nasion sojowych. Wskazania: Roślinny produkt leczniczy stosowany w chorobach wątroby. Zmniejsza dolegliwości,  jak: brak apetytu, uczucie ucisku w prawym nadbrzuszu spowodowane uszkodzeniem wątroby w wyniku nieprawidłowej diety, działania substancji toksycznych lub zapalenia wątroby. Podmiot odpowiedzialny: Opella Healthcare Poland Sp. z o.o., grupa Sanofi. (CHPL Essentiale Forte 06.2023)

Essentiale MAX,  kapsułki, twarde, 600 mg fosfolipidów z nasion sojowych. Wskazania: Roślinny produkt leczniczy stosowany w chorobach wątroby. Zmniejsza dolegliwości, jak: brak apetytu, uczucie ucisku w prawym nadbrzuszu spowodowane uszkodzeniem wątroby w wyniku nieprawidłowej diety, działania substancji toksycznych lub zapalenia wątroby. Podmiot odpowiedzialny: Opella Healthcare Poland Sp. z o.o., grupa Sanofi. (CHPL Essentiale Max 06.2023)

To jest lek. Dla bezpieczeństwa stosuj go zgodnie z ulotką dołączoną do opakowania i tylko wtedy, gdy jest to konieczne. W przypadku wątpliwości skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.

1. Wykazano w modelach eksperymentalnych. Lieber CS. et al. Phosphatidylocholine protects against fibrosis and cirrhosis in the baboon. Gastroenterology 1994; 106: 152-159.; Gundermann KJ et al. Activity of Essential Phospholipids (EPL) From Soybeen in Liver Diseases. Pharmacol Rep 2011; 63(3): 643-59.; Essentiale® Forte ChPL 06.2023; Essentiale® Max ChPL 06.2023 Swain MG. Fatigue in liver disease: pathophysiology and clinical management. Can J Gastroenterol. 2006; 20(3):181-188.​